Nazwa projektu: "Świętość i codzienność na polsko-słowackim pograniczu".

Projekt realizowany przez Gminę Dobczyce (partner wiodący) wraz z partnerami: Obec Vitanova oraz Obec Cimhova.

Opis projektu:

Dziedzictwo kulturowe pogranicza polsko-słowackiego funkcjonuje na dwóch płaszczyznach: w sferze sacrum i profanum. Widoczne jest to w sposób szczególny na terenach wiejskich i w niewielkich miasteczkach, a przejawia się w kulturze materialnej, jak i niematerialnej. Tę pierwszą widać szczególnie w architekturze: kościoły, kapliczki, przydrożne krzyże są stałym wyznacznikiem krajobrazu pogranicza i wpisują się w życie jego mieszkańców.

Projekt realizowany wspólnie przez Gminę Obec Vitanova oraz Obec Cimhova przyczyni się do ocalenia 9 zabytkowych obiektów kultury materialnej na pograniczu i zwiększy wiedzę mieszkańców na temat ochrony zabytków. Nie bez znaczenia pozostaje także konieczność pielęgnowania kultury niematerialnej, stąd w ramach projekty pielęgnowane i popularyzowane będzie wspólne dziedzictwo kulturowe. Służyć temu będą spotkania realizowane w każdej z partnerskich gmin wraz z prezentacją wybranych zagadnień kultury niematerialnej pogranicza (równocześnie polskich i słowackich ich elementów) realizowane z udziałem najstarszych i najmłodszych mieszkańców gminy. Działania te wspomoże także wydana publikacja dokumentująca wyznaczniki kultury niematerialnej obszaru.

Transgraniczne rezultaty projektu będą trwałe: odwołują się do wiedzy, umiejętności i świadomości mieszkańców (spotkania), będą służyć rozwojowi turystyki na obszarze projektu, zachowają na długie lata część zabytkowych obiektów pogranicza.

Cel główny projektu:

Ochrona materialnych i niematerialnych elementów dziedzictwa kultury (chrześcijańskiej i świeckiej) na obszarze gmin: Dobczyce, Obec Vitanova oraz Obec Cimhova oraz ich promocja wśród mieszkańców obszaru realizacji mikroprojektu oraz turystów odwiedzających polsko-słowackie pogranicze.

Projekt zakłada przekazanie wiedzy, umiejętności oraz popularyzację i zachowanie wybranych elementów niematerialnego dziedzictwa kultury pogranicza - zarówno tej wypływającej z religii, jak i świeckiej - wiejskiej - tak wśród mieszkańców, jak i osób odwiedzających obszar realizacji projektu. Służyć temu będą spotkania mieszkańców, wydane w formie drukowanej i elektronicznej publikacje promujące dziedzictwo kultury niematerialnej pogranicza, promocja projektu.

Prace konserwatorskie wykonane przy 9 kapliczkach i krzyżach przyczynią się do zachowania ich przed zniszczeniem, a wykład nt. ochrony zabytków pozwoli zahamować dalszy proces degradacji tego typu obiektów. Dla mieszkańców mają one bowiem znaczenie często fundamentalne – odwołują się do ich religijności, upamiętniają ważne wydarzenia rodzinne, historyczne, budują poczucie przynależności do przestrzeni kulturowej pogranicza/ Dla turystów poszukujących oryginalnych, nowych form zwiedzania obszaru, będą cennymi obiektami, wartymi zobaczenia, zachęcającymi do przyjazdu i pozostania w poszczególnych miejscowościach realizacji mikroprojektu. Pomocą będzie dla nich broszura z wkładką nt. wykonanych remontów i poglądową mapką.

Grupy docelowe:

• mieszkańcy obszaru wsparcia
• osoby odwiedzające ibszar wsparcia, w tym turyści i inne osoby korzystające z oferty kulturalno-rekreacyjnej obszaru objętego Programem

W Gminie Dobczyce w ramach projektu wykonane zostaną prace konserwatorskie przy następujących obiektach zabytkowych:

• barokowej kamiennej kapliczce z rzeźbą św. Floriana w Dobczycach
• kapliczce w formie groty, umiejscowionej w lipie "Marysieńka" w Dobczycach
• kamiennej kapliczce Męki Pańskiej typu słupowego w Stojowicach

W Vitanovej w ramach projektu wykonane zostaną prace konserwatorskie przy następujących obiektach zabytkowych:

• kamiennej polichromowanej kapliczce św. Rocha
• przydrożym krzyżu kamiennym z postacią Jezusa Chrystusa oraz przedstawieniem Bolejącej Madonny stojącej u podstaw krzyża
• kapliczce Najświętszej Marii Panny w typie komkowym

W Cimhovej w ramach projektu wykonane zostaną prace konserwatorskie przy następujących obiektach zabytkowych:

• kamiennym krzyżu z postacią Jezusa Chrystusa oraz Bolejącej Madonny u podstaw krzyża
• kamiennym krzyżu z postacią Jezusa Chrystusa oraz przedstawieniem św. Piotra stojącego u podstawy krzyża
• kamiennym krzyżu z postacią Jezusa Chrystusa oraz przedstawieniem niezidentyfikowanego świętego stojącego u podstaw krzyża

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz ze środków budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu "Tatry", w ramach Programu Współpracy Trnasgranicznej Interreg V-A PL-SK 2014-2020.

Figury i kapliczki peprezentują dziedzictwo kulturowe – obiekty kultury materialnej. To m.in. ochrona tych obiektów była przedmiotem polsko-słowackiego projektu „Świętość i codzienność na polsko-słowackim pograniczu”, którego realizatorem jest Gmina Dobczyce wspólnie z Obec: Vitanova i Cimhova.

Projekt ten, poprzez realizację prac konserwatorskich, przyczynił się do ocalenia 9 zabytkowych obiektów kultury materialnej na pograniczu polsko-słowackim. W gminie Dobczyce pracami konserwatorskimi objęte zostały takie obiekty jak: barokowa kamienna kapliczka z rzeźbą św. Floriana zlokalizowana w dobczyckim rynku, kapliczka w formie groty umiejscowiona w lipie „Marysieńka”, czy kamienna kapliczka Męki Pańskiej w Stojowicach.

W ramach projektu w słowackiej gminie Vitanová zrealizowane zostały prace konserwatorskie przy kamiennej polichromowanej kapliczce św. Rocha, przydrożnym krzyżu kamiennym z postacią Jezusa Chrystusa oraz przedstawieniem Bolejącej Madonny stojącej u podstaw krzyża oraz kapliczce Najświętszej Marii Panny. W gminie Čimhová prace zrealizowane zostały przy kamiennym krzyżu z postacią Jezusa Chrystusa oraz Bolejącej Madonny u podstaw krzyża, kamiennym krzyżu z postacią Jezusa Chrystusa oraz przedstawieniem św. Piotra stojącego u podstawy krzyża oraz kamiennym krzyżu z postacią Jezusa Chrystusa oraz przedstawieniem niezidentyfikowanego świętego stojącego u podstaw krzyża.

Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego zrealizowanego przez telewizję Myślenice iTV Region Południe na: https://www.myslenice-itv.pl/gmina-dobczyce-ocalono-9-zabytkowych-obiekt....

Zdjęcia z realziacji prac można znaleźć w galerii poniżej.

WYMIANA KULTUROWA PODSTAWĄ PARTNERSTWA

W ostatnią sierpniową niedzielę gościliśmy w słowackiej miejscowości Vitanova, gdzie grupa z Sierakowa reprezentowała naszą gminę na tamtejszych dożynkach. A wszystko to za sprawą partnerskiego projektu „Świętość i codzienność na polsko-słowackim pograniczu”, który daje nam możliwość obcować z tamtejszą kulturą i tradycją. Nasi partnerzy byli niezwykle gościnni, a dożynki stanowiły ważny święto dla całej społeczności tamtejszej gminy. Grupa z Sierakowa wystąpiła nie tylko podczas tradycyjnej prezentacji wieńców, polskimi piosenkami zabawiała przybyłych także po oficjalnych uroczystościach.

Zdjęcia z wydarzenia znaleźć można w galerii poniżej.

SPOTKANIE PODSUMOWUJĄCE

28 grudnia 2021 r. podsumowaliśmy w Dobczycach realizację partnerskich projektów: „Świętość i codzienność na polsko-słowacki pograniczu” oraz „Zamek i wiejska chata – nowa przestrzeń dla kultury na polsko-słowackim pograniczu”. Tego dnia w Regionalnym Centrum Oświatowo-Sportowym w Dobczycach spotkali się przedstawiciele partnerskich gmin: Hladovki, Vitanovej , Cimhovej oraz Dobczyc.

Spotkanie połączone zostało z prelekcją konserwatora zabytków Marcina Książka na temat ochrony materialnego dziedzictwa kulturowego na przykładzie wykonanych prac konserwatorskich zrealizowanych przy 9 zabytkowych obiektach na terenie Dobczyc i gmin partnerskich. Zadanie to wykonane zostało w ramach projektu „Świętość i codzienność na polsko-słowackim pograniczu”, z kolei w ramach drugiego projektu udało się odnowić most prowadzący do dobczyckiego zamku, wykończyć jedną z zamkowych sal, a w Hladovce utworzyć izbę regionalną.

Współpraca zawiązana ze słowackimi gminami przebiegała niezwykle pomyślnie, za co podziękował zgromadzonym gościom burmistrz Tomasz Suś. – Bardzo się cieszę, że udało nam się podjąć tę współpracę, której efekty możemy dziś oglądać. Dziękuję za każdy gest serdeczności podczas spotkań z mieszkańcami gminy Dobczyce, za gościnę oraz pracę włożoną w realizację tych projektów. – mówił podczas spotkania burmistrz.

Częścią podsumowania było także obejrzenie filmów z realizacji przeprowadzonych działań oraz spotkań, a zwieńczeniem była krótka konferencja prasowa z udziałem włodarzy partnerskich gmin oraz koordynatora projektów z ramienia urzędu w Dobczycach - Pana Marka Gabzdyla.

Broszura "Świętość i codzinność na polsko-słowackim pograniczu" dostępna jest w wersji elektronicznej tutaj.

Wkładka do broszury "Świętość i codzinność na polsko-słowackim pograniczu" dostępna jest w wersji elektronicznej tutaj.