Serwis Informacyjny Gminy Dobczyce
Publikacja z Serwis Informacyjny Gminy Dobczyce (https://www.dobczyce.pl)

Strona główna > Printer-friendly > Printer-friendly > Printer-friendly > Printer-friendly > Świętość i codzienność na polsko-słowackim pograniczu

Świętość i codzienność na polsko-słowackim pograniczu

Interreg Polska - Słowacja

Rodzaj dofinansowania: 

  • Interreg Polska - Słowacja

Okres finansowania: 

  • 2014-2020

Stan realizacji: 

zakończone inwestycje
renowacja kapliczki w Stojowicach [1]

Nazwa projektu: "Świętość i codzienność na polsko-słowackim pograniczu".

Oś priorytetowa: Ochrona i rozwój dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego obszaru pogranicza

Nazwa projektu: "Świętość i codzienność na polsko-słowackim pograniczu".

Oś priorytetowa: Ochrona i rozwój dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego obszaru pogranicza

Cel szczegółowy: Zwiększenie poziomu zrównoważonego wykorzystania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego przez odwiedzających i mieszkańców.

Okres realizacji mikroprojektu: 2020 - 2021

Całkowita wartość projektu: 106 390,08 € w tym:

  • środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego: 73 430,80 €  (w tym dla Gminy Dobczyce 39 326,48 € )
  • środki z budżetu państwa: 8 325,68 € (w tym dla Gminy Dobczyce 2 313,32  € )
  • wkład własny: 24 633,60 € (w tym dla Gminy Dobczyce 4 626,65 € )

Całkowita wartość projektu dla Gminy Dobczyce: 46 266,45 € (w tym dofinansowanie 41 639,80 €).

Projekt realizowany przez Gminę Dobczyce (partner wiodący) wraz z partnerami: Obec Vitanova oraz Obec Cimhova.

Opis projektu:

Dziedzictwo kulturowe pogranicza polsko-słowackiego funkcjonuje na dwóch płaszczyznach: w sferze sacrum i profanum. Widoczne jest to w sposób szczególny na terenach wiejskich i w niewielkich miasteczkach, a przejawia się w kulturze materialnej, jak i niematerialnej. Tę pierwszą widać szczególnie w architekturze: kościoły, kapliczki, przydrożne krzyże są stałym wyznacznikiem krajobrazu pogranicza i wpisują się w życie jego mieszkańców.

Projekt realizowany wspólnie przez Gminę Obec Vitanova oraz Obec Cimhova przyczyni się do ocalenia 9 zabytkowych obiektów kultury materialnej na pograniczu i zwiększy wiedzę mieszkańców na temat ochrony zabytków. Nie bez znaczenia pozostaje także konieczność pielęgnowania kultury niematerialnej, stąd w ramach projekty pielęgnowane i popularyzowane będzie wspólne dziedzictwo kulturowe. Służyć temu będą spotkania realizowane w każdej z partnerskich gmin wraz z prezentacją wybranych zagadnień kultury niematerialnej pogranicza (równocześnie polskich i słowackich ich elementów) realizowane z udziałem najstarszych i najmłodszych mieszkańców gminy. Działania te wspomoże także wydana publikacja dokumentująca wyznaczniki kultury niematerialnej obszaru.

Transgraniczne rezultaty projektu będą trwałe: odwołują się do wiedzy, umiejętności i świadomości mieszkańców (spotkania), będą służyć rozwojowi turystyki na obszarze projektu, zachowają na długie lata część zabytkowych obiektów pogranicza.

Cel główny projektu:

Ochrona materialnych i niematerialnych elementów dziedzictwa kultury (chrześcijańskiej i świeckiej) na obszarze gmin: Dobczyce, Obec Vitanova oraz Obec Cimhova oraz ich promocja wśród mieszkańców obszaru realizacji mikroprojektu oraz turystów odwiedzających polsko-słowackie pogranicze.

Projekt zakłada przekazanie wiedzy, umiejętności oraz popularyzację i zachowanie wybranych elementów niematerialnego dziedzictwa kultury pogranicza - zarówno tej wypływającej z religii, jak i świeckiej - wiejskiej - tak wśród mieszkańców, jak i osób odwiedzających obszar realizacji projektu. Służyć temu będą spotkania mieszkańców, wydane w formie drukowanej i elektronicznej publikacje promujące dziedzictwo kultury niematerialnej pogranicza, promocja projektu.

Prace konserwatorskie wykonane przy 9 kapliczkach i krzyżach przyczynią się do zachowania ich przed zniszczeniem, a wykład nt. ochrony zabytków pozwoli zahamować dalszy proces degradacji tego typu obiektów. Dla mieszkańców mają one bowiem znaczenie często fundamentalne – odwołują się do ich religijności, upamiętniają ważne wydarzenia rodzinne, historyczne, budują poczucie przynależności do przestrzeni kulturowej pogranicza/ Dla turystów poszukujących oryginalnych, nowych form zwiedzania obszaru, będą cennymi obiektami, wartymi zobaczenia, zachęcającymi do przyjazdu i pozostania w poszczególnych miejscowościach realizacji mikroprojektu. Pomocą będzie dla nich broszura z wkładką nt. wykonanych remontów i poglądową mapką.

Grupy docelowe:

  • mieszkańcy obszaru wsparcia
  • osoby odwiedzające ibszar wsparcia, w tym turyści i inne osoby korzystające z oferty kulturalno-rekreacyjnej obszaru objętego Programem

W Gminie Dobczyce w ramach projektu wykonane zostaną prace konserwatorskie przy następujących obiektach zabytkowych:

  • barokowej kamiennej kapliczce z rzeźbą św. Floriana w Dobczycach
  • kapliczce w formie groty, umiejscowionej w lipie "Marysieńka" w Dobczycach
  • kamiennej kapliczce Męki Pańskiej typu słupowego w Stojowicach

W Vitanovej w ramach projektu wykonane zostaną prace konserwatorskie przy następujących obiektach zabytkowych:

  • kamiennej polichromowanej kapliczce św. Rocha
  • przydrożym krzyżu kamiennym z postacią Jezusa Chrystusa oraz przedstawieniem Bolejącej Madonny stojącej u podstaw krzyża
  • kapliczce Najświętszej Marii Panny w typie komkowym

W Cimhovej w ramach projektu wykonane zostaną prace konserwatorskie przy następujących obiektach zabytkowych:

  • kamiennym krzyżu z postacią Jezusa Chrystusa oraz Bolejącej Madonny u podstaw krzyża
  • kamiennym krzyżu z postacią Jezusa Chrystusa oraz przedstawieniem św. Piotra stojącego u podstawy krzyża
  • kamiennym krzyżu z postacią Jezusa Chrystusa oraz przedstawieniem niezidentyfikowanego świętego stojącego u podstaw krzyża

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz ze środków budżetu państwa za pośrednictwem Euroregionu "Tatry", w ramach Programu Współpracy Trnasgranicznej Interreg V-A PL-SK 2014-2020.


Dziedzictwo kulturowe pogranicza polsko-słowackiego funkcjonuje na dwóch płaszczyznach: w sferze sacrum i profanum. Widoczne jest to w sposób szczególny na terenach wiejskich i w niewielkich miasteczkach, a przejawia się w kulturze materialnej, jak i niematerialnej. Tę pierwszą widać szczególnie w architekturze: kościoły, kapliczki, przydrożne krzyże są stałym wyznacznikiem krajobrazu pogranicza i wpisują się w życie jego mieszkańców. Kultura niematerialna przejawia się w zwyczajach, obrzędach i tradycji.
 
Dobiega końca projekt „Świętość i codzienność na polsko-słowackim pograniczu” realizowany wspólnie przez Gminę Dobczyce, Obec Vitanova oraz Obec Cimhova, który przyczynił się do ocalenia 9 zabytkowych obiektów kultury materialnej (kapliczek) na pograniczu i zwiększył wiedzę mieszkańców na temat ochrony zabytków. Nie bez znaczenia pozostaje także aspekt pielęgnowania kultury niematerialnej, stąd w ramach projekty popularyzowane było wspólne dziedzictwo. Służyły temu spotkania realizowane w partnerskich gminach, podczas których prezentowano wybrane zagadnienia kultury niematerialnej pogranicza. Spotkania te realizowano z udziałem międzypokoleniowej reprezentacji mieszkańców gmin. O tych spotkaniach i wspólnej wymianie kulturowej opowiada materiał filmowy zatytułowany "Sacrum i profanum. Partnerskie spotkania mieszkańców trzech gmin", który obejrzeć można na: https://www.myslenice-itv.pl/sacrum-i-profanum-partnerskie-spotkania-mie... [2].
 
Transgraniczne rezultaty projektu będą trwałe: odwołują się do wiedzy, umiejętności i świadomości mieszkańców, będą służyć rozwojowi turystyki na obszarze projektu, zachowają na długie lata część zabytkowych obiektów pogranicza i pamięć o wielopokoleniowej tradycji.

Figury i kapliczki peprezentują dziedzictwo kulturowe – obiekty kultury materialnej. To m.in. ochrona tych obiektów była przedmiotem polsko-słowackiego projektu „Świętość i codzienność na polsko-słowackim pograniczu”, którego realizatorem jest Gmina Dobczyce wspólnie z Obec: Vitanova i Cimhova.

Projekt ten, poprzez realizację prac konserwatorskich, przyczynił się do ocalenia 9 zabytkowych obiektów kultury materialnej na pograniczu polsko-słowackim. W gminie Dobczyce pracami konserwatorskimi objęte zostały takie obiekty jak: barokowa kamienna kapliczka z rzeźbą św. Floriana zlokalizowana w dobczyckim rynku, kapliczka w formie groty umiejscowiona w lipie „Marysieńka”, czy kamienna kapliczka Męki Pańskiej w Stojowicach.

W ramach projektu w słowackiej gminie Vitanová zrealizowane zostały prace konserwatorskie przy kamiennej polichromowanej kapliczce św. Rocha, przydrożnym krzyżu kamiennym z postacią Jezusa Chrystusa oraz przedstawieniem Bolejącej Madonny stojącej u podstaw krzyża oraz kapliczce Najświętszej Marii Panny. W gminie Čimhová prace zrealizowane zostały przy kamiennym krzyżu z postacią Jezusa Chrystusa oraz Bolejącej Madonny u podstaw krzyża, kamiennym krzyżu z postacią Jezusa Chrystusa oraz przedstawieniem św. Piotra stojącego u podstawy krzyża oraz kamiennym krzyżu z postacią Jezusa Chrystusa oraz przedstawieniem niezidentyfikowanego świętego stojącego u podstaw krzyża.

Zachęcamy do obejrzenia materiału filmowego zrealizowanego przez telewizję Myślenice iTV Region Południe na: https://www.myslenice-itv.pl/gmina-dobczyce-ocalono-9-zabytkowych-obiekt... [3].


Figury i kapliczki posiadają wyjątkową wartość historyczną i artystyczną. Także w gminie Dobczyce licznie spotykane, świadczą o pobożności i religijności kolejnych pokoleń. Ich największym wrogiem jest mijający czas, który z roku na roku odciska piętno na tych zabytkowych obiektach. Realizacja działań na rzecz ochrony tego rodzaju pomników jest ważna, ale i bardzo kosztowna, dlatego szczególnie istotne jest skuteczne pozyskiwanie środków zewnętrznych na ten cel.
 
Takie właśnie środki udało się pozyskać Gminie Dobczyce z Programu Współpracy Trnasgranicznej Interreg. W ramach tego programu Gmina Dobczyce, wspólnie ze słowackimi partnerami – Gminą Vitanova oraz Gminą Cimhova, przystąpiła do realizacji projektu "Świętość i codzienność na polsko-słowackim pograniczu".
 
Projekt ten, poprzez realizację prac konserwatorskich, przyczyni się do ocalenia 9 zabytkowych obiektów kultury materialnej na pograniczu polsko-słowackim. W gminie Dobczyce pracami konserwatorskimi objęte zostały takie obiekty jak: barokowa kamienna kapliczka z rzeźbą św. Floriana zlokalizowana w dobczyckim rynku, kapliczka w formie groty umiejscowiona w lipie "Marysieńka", czy kamienna kapliczka Męki Pańskiej w Stojowicach.
 
Poziom prac był zróżnicowany i uzależniony od stanu pomnika. Przy figurze św. Floriana największym problemem były zielone naloty pochodzenia organicznego na kamiennym postumencie. W efekcie prac konserwatorskich figura została m.in. oczyszczona i zaimpregnowana. W Stojowicach podobny problem dosięgnął kapliczkę Męki Pańskiej, gdzie obiekt zainfekowany został przez rośliny zarodkowe, które spowodowały barwne naleciałości i przyczyniały się do dezintegracji kamienia.
 
Prace konserwatorskie przy kapliczce w formie groty umiejscowionej w lipie „Marysieńka” prowadzone były etapami. W pierwszej kolejności podjęte zostały działania w zakresie pielęgnacji samej lipy, która stanowi wyjątkowy pomnik przyrody. W kolejnym etapie wykonane zostały prace konserwatorskie przy piaskowcowej grocie, czego zwieńczeniem było umiejscowienie w jej wnętrzu nowej figury Matki Bożej.
 
Projekt "Świętość i codzienność na polsko-słowackim pograniczu", realizowany przez Gminę Dobczyce (partner wiodący) wraz z partnerami projektu, opiewa na kwotę 106 390,08 € w tym: 73 430,80 €  stanowią środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (w tym dla Gminy Dobczyce 39 326,48 € ), 8 325,68 € stanowią środki z budżetu państwa (w tym dla Gminy Dobczyce 2 313,32  € ), a pozostałe 24 633,60 € stanowią środki własne gmin (w tym dla Gminy Dobczyce 4 626,65 € ). Całkowita wartość projektu dla Gminy Dobczyce wynosi 46 266,45 € (w tym dofinansowanie 41 639,80 €).
 
W ramach projektu w słowackiej gminie Vitanová zrealizowane zostały prace konserwatorskie przy kamiennej polichromowanej kapliczce św. Rocha, przydrożnym krzyżu kamiennym z postacią Jezusa Chrystusa oraz przedstawieniem Bolejącej Madonny stojącej u podstaw krzyża oraz kapliczce Najświętszej Marii Panny. W gminie Čimhová prace zrealizowane zostały przy kamiennym krzyżu z postacią Jezusa Chrystusa oraz Bolejącej Madonny u podstaw krzyża, kamiennym krzyżu z postacią Jezusa Chrystusa oraz przedstawieniem św. Piotra stojącego u podstawy krzyża oraz kamiennym krzyżu z postacią Jezusa Chrystusa oraz przedstawieniem niezidentyfikowanego świętego stojącego u podstaw krzyża.

Zdjęcia z realziacji prac można znaleźć w galerii poniżej.


WYMIANA KULTUROWA PODSTAWĄ PARTNERSTWA

W ostatnią sierpniową niedzielę gościliśmy w słowackiej miejscowości Vitanova, gdzie grupa z Sierakowa reprezentowała naszą gminę na tamtejszych dożynkach. A wszystko to za sprawą partnerskiego projektu „Świętość i codzienność na polsko-słowackim pograniczu”, który daje nam możliwość obcować z tamtejszą kulturą i tradycją. Nasi partnerzy byli niezwykle gościnni, a dożynki stanowiły ważny święto dla całej społeczności tamtejszej gminy. Grupa z Sierakowa wystąpiła nie tylko podczas tradycyjnej prezentacji wieńców, polskimi piosenkami zabawiała przybyłych także po oficjalnych uroczystościach.

Zdjęcia z wydarzenia znaleźć można w galerii poniżej.


SPOTKANIE PODSUMOWUJĄCE

28 grudnia 2021 r. podsumowaliśmy w Dobczycach realizację partnerskich projektów: „Świętość i codzienność na polsko-słowacki pograniczu” oraz „Zamek i wiejska chata – nowa przestrzeń dla kultury na polsko-słowackim pograniczu”. Tego dnia w Regionalnym Centrum Oświatowo-Sportowym w Dobczycach spotkali się przedstawiciele partnerskich gmin: Hladovki, Vitanovej , Cimhovej oraz Dobczyc.

Spotkanie połączone zostało z prelekcją konserwatora zabytków Marcina Książka na temat ochrony materialnego dziedzictwa kulturowego na przykładzie wykonanych prac konserwatorskich zrealizowanych przy 9 zabytkowych obiektach na terenie Dobczyc i gmin partnerskich. Zadanie to wykonane zostało w ramach projektu „Świętość i codzienność na polsko-słowackim pograniczu”, z kolei w ramach drugiego projektu udało się odnowić most prowadzący do dobczyckiego zamku, wykończyć jedną z zamkowych sal, a w Hladovce utworzyć izbę regionalną.

Współpraca zawiązana ze słowackimi gminami przebiegała niezwykle pomyślnie, za co podziękował zgromadzonym gościom burmistrz Tomasz Suś. – Bardzo się cieszę, że udało nam się podjąć tę współpracę, której efekty możemy dziś oglądać. Dziękuję za każdy gest serdeczności podczas spotkań z mieszkańcami gminy Dobczyce, za gościnę oraz pracę włożoną w realizację tych projektów. – mówił podczas spotkania burmistrz.

Częścią podsumowania było także obejrzenie filmów z realizacji przeprowadzonych działań oraz spotkań, a zwieńczeniem była krótka konferencja prasowa z udziałem włodarzy partnerskich gmin oraz koordynatora projektów z ramienia urzędu w Dobczycach - Pana Marka Gabzdyla.


Broszura "Świętość i codzinność na polsko-słowackim pograniczu" dostępna jest w wersji elektronicznej tutaj [4].

Wkładka do broszury "Świętość i codzinność na polsko-słowackim pograniczu" dostępna jest w wersji elektronicznej tutaj [5].

...więcej [6]
renowacja kapliczki w Stojowicach [7]
renowacja kapliczki w Stojowicach [8]
renowacja figru św. Floriana w Rynku [9]
renowacja figru św. Floriana w Rynku [10]
renowacja kapliczki w Stojowicach [11]
renowacja kapliczki w Stojowicach [12]
figura św. Floriana w Rynku po konserwacji [13]
wykonanie rzeźby Madonny do groty w lipie "Marysieńka" [14]
wykonanie rzeźby Madonny do groty w lipie "Marysieńka" [15]
wykonanie rzeźby Madonny do groty w lipie "Marysieńka" [16]
renowacja kapliczki umiejscowionej w lipie "Marysieńka" [17]
renowacja kapliczki umiejscowionej w lipie "Marysieńka" [18]
renowacja kapliczek na Słowacji [19]
renowacja kapliczek na Słowacji [20]
renowacja kapliczek na Słowacji [21]
renowacja kapliczek na Słowacji [22]
renowacja kapliczek na Słowacji [23]
renowacja kapliczek na Słowacji [24]
renowacja kapliczek na Słowacji [25]
renowacja kapliczek na Słowacji [26]
renowacja kapliczek na Słowacji [27]
dożynki w Vitanovej [28]
dożynki w Vitanovej [29]
dożynki w Vitanovej [30]
dożynki w Vitanovej [31]
dożynki w Vitanovej [32]
dożynki w Vitanovej [33]
dożynki w Vitanovej [34]
dożynki w Vitanovej [35]
dożynki w Vitanovej [36]
kapliczka w lipie "Marysieńka" po konserwacji [37]
figura św. Floriana po konserwacji [38]
kapliczki w Cimhovej [39]
kapliczka w Vitanovej [40]
Spotkanie podsumowujące [41]
Spotkanie podsumowujące [42]
Spotkanie podsumowujące [43]
Spotkanie podsumowujące [44]
Spotkanie podsumowujące [45]
Spotkanie podsumowujące [46]
Spotkanie podsumowujące [47]
Spotkanie podsumowujące [48]

Pliki: 

ZałącznikWielkość
PDF icon swietosc_i_codziennosc_broszura-a5_.pdf [4]9.63 MB
PDF icon wkladka_swietosc_i_codziennosc_na_polsko-slowackim_pograniczu.pdf [5]44.58 MB

Odnośniki
[1] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/kapliczka_stojowice_4.jpg [2] https://www.myslenice-itv.pl/sacrum-i-profanum-partnerskie-spotkania-mieszkancow-trzech-gmin-gminy-dobczyce-obec-cimhova-i-obec-vitanova/?fbclid=IwAR22lazERwFQp34irUndRPfaW5bM8OOre_YHdmxgEebQgBMRhJwGhvX_syg [3] https://www.myslenice-itv.pl/gmina-dobczyce-ocalono-9-zabytkowych-obiektow-kultury-materialnej-na-pograniczu-polsko-slowackim/?fbclid=IwAR0MUnxbgEiDPSpD42eNGdG4VL_ici93oxa7vtGWJ0xWUpvYflEzND6K4VM [4] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/swietosc_i_codziennosc_broszura-a5_.pdf [5] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/wkladka_swietosc_i_codziennosc_na_polsko-slowackim_pograniczu.pdf [6] https://www.dobczyce.pl/javascript%3Avoid%280%29 [7] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_4323.jpg [8] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_4328.jpg [9] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_7058.jpg [10] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_7060.jpg [11] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_7072.jpg [12] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_7074.jpg [13] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/180953250_3979937085425363_1884972861336064192_n_0.jpg [14] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/11251816_777133332396651_1480080177476375451_o.jpg [15] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/12239330_777133432396641_1865138949065432845_o.jpg [16] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/12241092_777133335729984_8232444420056402747_o.jpg [17] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_4394.jpg [18] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_7019.jpg [19] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/img_1586.jpg [20] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/img_1587.jpg [21] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/img_1588.jpg [22] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/img_1589.jpg [23] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/img_1590.jpg [24] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/img_1591.jpg [25] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/img_1592.jpg [26] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/img_1593.jpg [27] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/img_1594.jpg [28] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/1.jpg [29] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/2_2.jpg [30] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/3.jpg [31] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/4.jpg [32] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/5.jpg [33] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_3999.jpg [34] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_4016.jpg [35] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_4025.jpg [36] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_4085.jpg [37] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/255449943_4546807188738347_3934663201298621911_n.jpg [38] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/256377586_4554020494683683_4220044514059107471_n.jpg [39] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/1639423177967.jpg [40] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/1639423178136.jpg [41] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_9849.jpg [42] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_9851_0.jpg [43] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_9863.jpg [44] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_9867.jpg [45] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_9885_0.jpg [46] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_9897.jpg [47] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_9926.jpg [48] https://www.dobczyce.pl/sites/default/files/inwestycje2/dsc_9942.jpg